محمد دادرس در مصاحبه اختصاصی با گروه رسانه ای ایران " گرا" اظهار کرد: سازمان هواشناسی کشور و ادارات کل هواشناسی استانها مجموعه ای تخصصی هستند که وظیفه و رسالت اصلی شان حفاظت از جان و مال مردم است.

در این راستا وظایف ، رسالتها و اهدافی برای سازمان تعریف شده است که یکی از وظایف اصلی هواشناسی، تولید داده و اطلاعات با صحت بالا و به هنگام برای بهره مندی کاربران است.

برای آنکه این اهداف درست و دقیق شکل بگیرد به امنیت در همه بخش ها نیاز است و به موازات آن  توسعه شبکه و ایستگاه های هواشناسی باید در اولویت قرار گیرد تا در این چارچوب اطلاعات توسط افراد و متخصصان حرفه ای و به اصطلاح کار بلد تولید،پردازش و ارایه شود.

80 ایستگاه هواشناسی در گیلان فعالیت دارد

وی یاد آور شد: در حال حاضر در سراسر استان گیلان 80 ایستگاه هواشناسی فعال وجود دارد که از این تعداد 13 ایستگاه سینوتیک و خودکار هستند و به موازات آن همه همکاران 24 ساعته  اطلاعات و داده ها را دریافت و 72 پارامتر جداگانه را اندازه گیری و ثبت و در ساعت های مشخصی پخش کنند.

در همین راستا نقشه های هواشناسی طبق اطلاعات و داده ها پس از تجزیه تحلیل تهیه و نقشه ها براساس مدل ها در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت.

هم چنین در استان دو مرکز پیش بینی داریم که همه اطلاعات و نقشه ها و مدلها را 10 نفر از همکاران با تجربه کارشناسی ارشد و دکترا تجزیه  و تحلیل و  براساس داده ها، پیش بینی ها لازم را مردم در رسانه ها ملاحظه می کنند.

داده ها هفته ای دو مرحله به روز و منتشر می شود

هدف دیگری که از سال 1393 برای سازمان  تکلیف شد این است که  اطلاعات را در طول هفته دو نوبت یا هر 72 ساعت یکبار  تازه، تجزیه  و تحلیل کرده و در اختیار بخش های مرتبط هر منطقه جغرافیایی و نوع فعالیت ها مانند کشاورزی در گیلان برای شش محصول  راهبردی برنج ، چای ، کرم ابریشم، ماهیان گرم ابی، زیتون و پرورش طیور در بخش های تولیدی ، خدماتی، حمایتی ، بسیج مهندسین کشاورزی، شرکت های تعاونی صید و در دامپروری  به صورت توصیه های هواشناسی مورد استفاده قرار می گیرد.

رسالت هواشناسی به مراتب بیش از اعلام میزان دمای هوا است

مدیر کل هواشناسی استان گیلان تصریح کرد:  شاید خیلی از مردم تصور کنند ، کار ما در هواشناسی تنها به میزان سنجش دمای هوا و بارندگی ها مرتبط بوده و بسنده می شود در حالی که از دل این اطلاعات می توان بسیاری از اطلاعات کاربردی  و نقش آفرین در زندگی روزمره افراد جامعه را استخراج کرد و به همین دلیل تعدد و تنوع فعالیت ها سازمان در کشور و در استان ها از جمله استان گیلان  بسیار گسترده است.

برای نمونه با دریافت اطلاعات از طریق ایستگاه های هواشناسی و پردازش آنها می توان آگاهی های موثر و مناسب را به موقع برای بخش های مختلف فعالیت های اقشار جامعه استفاده کرد.

تلاش شده است ، دراین بخش ها به صورت متمرکز عمل کنیم و در حوزه حفاظت از مال و جان مردم بر روی امنیت پروازها تمرکز داشته باشیم .

دادرس  عنوان کرد: گیلان جزو  15 استان کشور است که به صورت منظم از اطلاعات سامانه سنجش سطوح بالای جو نیز  برخوردار است و به طور منظم به وسیله بالن هایی اطلاعات سطوح بالای جو  را در لایه های گوناگون دریافت و این اطلاعات به صورت کاربردی در اختیار عزیزان " برج من و خلبان ها " قرار می گیرد

سامانه جامع خودکارهواشناسی فرودگاهی درفرودگاه سردار جنگل رشت نیز فراهم شده است که لایه های ابر را در سطوح مختلف مورد سنجش قرار داده و اطلاعات لازم را دریافت و در اختیار کاربران تخصصی فرودگاهی قرار می گیرد.

در بخش کشاورزی یک ایستگاه تخصصی فعال است و  متخصصان در طول روز و هفته جلساتی با کارشناس های جهاد کشاورزی برگزار و از بخش های زراعت و باغبانی  حفظ نباتان، منابع آب و منابع طبیعی، اطلاعات کافی را در اختیار می گذاریم که به صورت نمونه اگر دمای هوا  و میزان رطوبت منطقه در سطح بالایی اعلام شود، به طور طبیعی  بروز افت یا بیماری" بلاست برنج" را به دنبال داریم .

 به کارشناس های کشاورزی اعلام می شود ، با توجه به شرایط دمایی و  رطوبت به محض مشاهده اولین لکه های قهوه ای بیماری بلاست باید شالیزارها را  سمپاشی کنند.

در عرصه  پرورش طیور گاهی مانند هفته قبل در یک روز دما هوا به 36 تا 38  درجه افزایش  می یابد و اگر اطلاعات به فوریت  به دست فعالان تولید طیور برسد ، می توانند بلافاصله در جهت تهویه مرغداری ها عمل کرده و از تلفات  جلوگیری شود که به نوبه خود در امنیت غذایی جامعه و حفظ اقتصاد تولیدگان  و سرمایه گذاران نقش بسزایی ایفا می کند.

در گلخانه ها نیز چنانچه همین شرایط جوی حاکم شود، اطلاع رسانی خواهد شد تا تهویه انجام شود،  یا در خزانه گیری برنج اگر دما به شدت افزایش یا کاهش پیدا کند ، براساس داده ها و اطلاعات توصیه می شود  کشاورزان اقدام های لازم را برای شرایط انجام دهند تا خزانه ها سالم بماند.

وی متذکر شد ، گاهی دمای هوا  بیست درجه کاهش یا افزایش می یابد که باید اطلاعات بلافاصله و با دقت بالا به  کشاورز  و تولید کننده گل و گیاه ارایه شود.

به اظهار این کارشناس ارشد حوزه هواشناسی ، در بخش صیادی  در خصوص دمای آب ، شوری آن ، شرایط جوی و ارتفاع امواج و .... اطلاعات مهمی را طبق داده ها و به صورت پیش بینی اعلام می کنیم تا صیادان پر تلاش  با در نظر گرفتن شرایط محیطی ضمن مراقبت از خودشان برای صید بهتر و به موقع اقدام کنند.

به گفته مدیر کل هواشناسی گیلان ، با توجه به اینکه اقتصاد کشاورزی و اقتصاد دریا محور برای استان ما جایگاه ویژه ای دارد، در گیلان یک مرکز پیش بینی هواشناسی دریایی داریم که سابقه این مرکز جزو اولین ها در کشور است و شبانه روز این مرکز هر 12 ساعت یکبار اطلاعات را به دو زبان فارسی و انگلیسی برای سراسر کشور تولید می کند.

انتشار اطلاعات به زبان انگلیسی برای شناورهای عبوری است که بتوانند آگاهی لازم را داشته و از آنها استفاده کنند.

در بخش صید کیلکا و تعاونی های صیادی پره ، صیادان می توانند براساس اطلاعات مرکز پیش بینی دریایی صید بهتری داشته باشند و این صیادان  که شصت پره با هر پره یکصد نفر صیاد و بالغ بر شش هزار خانوار را شامل می شوند، در جغرافیای ساحلی دریا  از طریق هواشناسی نسبت به  شرایط جوی، جریانات دریایی  و طوفانی شدن آگاه و طبق این اطلاعات فعالیت می کنند.

از سوی دیگر در استان گیلان دو بویه دریایی در فواصل سه و 13 کیلومتری  در منطقه  بندر کیاشهر استانه اشرفیه و بندر آستارا داریم که از اطلاعات این بویه ها برای جریان های دریایی استفاده دقیق تری می شود  و صیادان با آگاهی از اینکه جریان ها چه جهتی دارند، متوجه خواهند شد برای صید بهتر در کدام مسیر حرکت کنند.

در خصوص صید ماهی کیلکا ، صیادان دور از ساحل با اتکای به این داده ها می توانند بهترین صید را در زمان و مکان مناسب داشته  باشند.

پرورش ماهی در قفس که صیادان و سرمایه گذاران در این خصوص باید بدانند شرایط دریا و استحکام قفس ها براساس شدت امواج و جریان های دریایی چگونه است و در کدام مناطق بیشتر استقرار یابند و باید اطلاعات لازم را داشته باشند که هواشناسی استان این اطلاعات را به طور منظم در اختیارشان قرار می دهد.

استفاده از اطلاعات در کشورهای دیگر

محمد دادرس بیان کرد: هواشناسی مرز جغرافیایی ندارد و سازمان جهانی هواشناسی همه کشورها را موظف کرده است تا اطلاعاتی که تولید می کنند را ساعت به ساعت مخابره و در مرکز کشور و سطوح بین المللی انتشار یافته و در ساعت های خاصی مثلا شش ساعت یکبار نقشه تهیه می شود و اطلاعات هر منطقه ای که لازم باشد استخراج و تجزیه و تحلیل شود و همه ی کشورها باید  این کار را انجام دهند.

وی تصریح کرد: نمی توانیم اطلاعات رابرای خودمان نگه داریم و باید طبق ساعت گرینویچ  اطلاعات در سطوح کشوری و جهانی ارایه و منتشر شود .

روند توسعه در هواشناسی گیلان

80 ایستگاه هواشناسی مختلف و متنوع  در گیلان داریم که  در دوره مسئولیت من 25 تا 30 ایستگاه خودکار سازی شدند.

این مدیر مسئول یاد آور شد: دراین دوره دغدغه ما استقرار مراکز هواشناسی در ارتفاعات بود که عزیزان پیش از من هم تلاش کردند و  سه ایستگاه  ماسوله ، جیرنده و دیلمان را داشتیم و در این چند سال اخیر  بین 11 تا 13 ایستگاه اقلیم شناسی و باران سنجی تاسیس کردیم.

این اطلاعات در مناطقی مانند حیران استارا، اسب وونی تالش ، ماسال ، بره سر رودبار ، ملکوت املش و ... به صورت خودکار و آنلاین اطلاعات را به دستمان می دهند.

در بخش جلگه ای استان هم ایستگاه ها تقویت شدند و ایستگاه هواشناسی فرودگاهی با توجه به بین المللی شدن باید یک سری امکانات  جدید و مدرن فراهم می شد که  در این راستا سامانه جامع فرودگاهی برای ارتفاع متفاوت ، دید در شب، نشست و برخاست هواپیما تهیه که  اطلاعات در اختیار کاربران خاص قرار می گیرد.

وی در عین حال توضیح داد، در حال حاضر تنها استانی هستیم که شناور تحقیقاتی داریم و این هم در جاهایی که اندازه گیری جوی دریایی وجود ندارد به صورت شناور با بخش های مرکز تحقیقات زمین شناسی و مرکز تخصصی اقیانوس شناسی به وسیله این شناور اطلاعات دریایی خوبی تهیه می شود و مورد استفاده قرار گیرد.

برنامه های توسعه امسال

 پژوهشکده هواشناسی دریایی و تجهیز سامانه های برخط  و ایستگاههای برفی

 مدیر کل هواشناسی استان گیلان اعلام کرد: امسال سه ایستگاه هواشناسی جدید خواهیم داشت که ایستگاه هواشناسی لیسار در تالش ، ایستگاهی در منطقه مرتفع 1500 متری روستای روشن ده رضوانشهر و  ایستگاه اقلیم شناسی منطقه داماش برای بررسی های  باران سنجی خودکار خواهیم داشت . مساله مهم دیگر وجود یک بانک سنسور برای سی ایستگاه است  تا تعهدات استانی و ملی را  در زمان مناسب به انجام برسانیم.

هم چنین شناور تحقیقاتی مجهز برای استان بسیار مهم است  و هم اکنون پژوهشکده اقلیم شناسی در مشهد،  کشاورزی در ایلام و با توجه به رایزنی های مسئولان استان و پیگیری ها ی انجام شده از مرکز توانسته ایم زمینه تاسیس پژوهشکده هواشناسی دریایی در مرکز استان را فراهم کنیم.

ایجاد این پژوهشکده مصوب شده و تفاهمنامه اولیه امضا و امید است امسال در یکی از مناطق ساحلی گیلان ایجاد شود

به گفته وی ، طی 15  تا 20 سال گذشته هفت تا هشت مرحله بارش برف سنگین داشتیم که امیدواریم با اعتبارات لازم بتوانیم این سی ایستگاه  را به سنسورهای سنجش برف تجهیز کنیم  تا ماموریت های محوله  در راستای، امنیت عمومی جامعه  به درستی تامین و برقرار شود.

از سوی دیگر برای 16 شهرستان استان گیلان شناسنامه اقلیمی تهیه شد که کتابچه مصور و منحنی های دما و باران و مقدار تابش و پدیده های  دیگر در سی سال گذشته توانسته بعنوان یک پیوست اقلیمی  برای پروژه های عمرانی مفید و موثر باشد.

نقشه های پیش بینی استانی را به صورت بلند مدت فراهم آورده ایم که طی چند ماه آینده تولید و اطلاعات در اختیار مسولان استان قرار می گیرد.

 انتظارات از مردم و مسئولان

وی تاکید کرد، تهیه اطلاعات و داده ها بسیار حائز اهمیت است ولی مهم تر از آن انتشار اطلاعات خیلی مهم است و طی چند سال اخیر تلاش شده تا  از طریق کانالها و مراکز مختلف و شرکت های تعاونی اطلاعات کاربردی  در اختیار قرار گرفته و در سایت گیل مت هم مردم می توانند این اطلاعات به روز  دنبال کنند.

www.gilmet.ir

از سوی دیگر ، کسانی که علاقه مند باشند لینکی را در اختیارشان قرار می دهیم تا برای هم پوشانی بهتر و به موقع منتشر شود.

سامانه هوا گوی  134 اطلاعات را به لحظه برای سراسر استان  مهیا  و شرایط را برای 72 ساعت آینده در اختیار قرار می دهیم و اطلاعات تکمیلی و فصل نامه هایی در سایت آماده مراجعه و پیگیری افراد علاقه مند است.

 اطلاعات معتبر از سازمان های  قانونی معتبر دریافت شود

این مقام مسئول حوزه داده ها و اطلاعات جوی استان گیلان اظهار کرد: هرکسی که به اطلاعاتی دسترسی دارد ، به گونه ای خود خواسته تجزیه تحلیل می کند و ممکن است معتبر نباشد . در این راستا  تنها مرکز به لحاظ علمی ، قانونی و حرفه ای  سازمان هواشناسی  کشور و مراکز استان ها  هستند که اطلاعات به هنگام را برای مسافرت و فعالیت های میدانی در اختیار جامعه قرار می دهند.

انتظار ما  از مردم عزیز کشور و استان گیلان  این است که اطلاعات را از مرجع درست دریافت کنند و ما آماده پاسخگویی هستیم.

وی در پایان این گفت و گو صمیمی اعلام کرد: بی شک برای آنکه هواشناسی و اطلاعات ارزشمندش را بهتر و بیشتر بهره برداری کنیم ،به پشتیبانی نیاز داریم که مسئولان استانی تاکنون حمایت خوبی داشتند و انتظار است که این حمایت ها بیشتر شود.

گروه رسانه ایران " گرا" – گفتمان سازی، روشنگری، امید آفرینی