مسئولان حوزه اجرایی، کشاورزی  از یک سو آمار و ارقام به زعم خود بسیار امید بخشی می دهند و از سوی دیگر تولید کنندگان، اتحادیه ها و مصرف کنندگان در نقطه مقابل انتقاد و اعتراض شدید دارند.!
نه آنکه بخواهیم ، بگوییم – مدیران اجرایی استان و بخش کشاورزی برای حل مشکلات و شرایط نامطلوب فعلی کاری نکرده اند که بی انصافی است ، اما این تلاشهای هرگز متناسب با نارسایی ها ی موجود نبوده و نیست.
به عنوان مثال، برای تولید برنج که با کیفیت ترین و بهترین برنج ایران و جهان در گیلان تولید می شود برای آنکه از نظر خاک، کیفیت آب ، اجرای مراحل بهزراعی  این شرایط مهیا شده است.
همین محصول راهبردی که غذای اصلی بسیاری از مردم کشور محسوب می شود، برای کاشت، داشت و برداشت هم چنین گرانی قیمت انواع نهاده ها مانند " بذر، کود، سم ضد آفات" هر کیلوگرم بنا به اظهار کارشناس های زراعی کیلویی 50 تا 60 هزار تومان هزینه دارد.
محصول وقتی از اسفند که زمین های شالیزاری زیر کشت می رود تا تیر و مرداد ماه که برنج برداشت و روانه بازار می شود ، به علت واردات بی رویه و انباشت برنج های وارداتی از سالهای قبل و به موازات آن ،حضور پر رنگ واسطه ها و مهم تر از ضعف مدیریت جهاد کشاورزی و سازمان چای کیلویی 60 تا 70 هزار تومان با نرخ تضمینی از کشاورز تولید کننده خریداری می شود.
تنها در سال 1400 که قیمت برنج در محل تولید به کیلویی 110 تا 120 هزار تومان رسید، تولید کننده توانست به یک سود دهی مناسب دست یابد و در سالهای قبل وبعد از آن هر سال شاهد ضرر و زیان است.
متاسفانه کشاورزان برنجکار در گیلان با 280 هزار هکتار زمین زیر کشت ، پس از برداشت محصول برنج در اواسط تابستان هیچ بهره ای از آن نمی برند و مسئولان وزارت جهاد کشاورزی و کارشناس های و موسسه های تحقیقاتی ، پژوهشی و .... هیچ راهکار عملی برای این موضوع مهم ندارد.
راهی که کشاورز بتوان در نیمه دوم سال تولید و منفعت داشته باشد و به اقتصاد خانواده کمک شود.!
احوال صنعت چای هم بدتر از برنج است ، به این معنا که با وجود تاسیس صندوق حمایت از چایکاران در شهر لاهیجان جنب سازمان چای ، این صندوق هرگز توانایی لازم را نداشته و هر سال کشاورز تا اکنون که نزدیک سال نو و فصل جدید آماده سازی باغات چای است ، بیست درصد بهای برگ سبز چای را دریافت نکرده است. یک کشاورز چایکار می گوید، 70 میلیون تومان از کارخانه چای طلب دارد و می گویند ، چون چای تولیدی فروش نرفته و یا به صورت چکی فروخته شده ، نقدینگی برای پرداخت به تولید کننده ندارند.!!
حالا ماجرای چای " دبش" و دخالت های بعضی نمایندگان در این صنعت و برخی تخلفات مرتبط این  صنعت که ریشه دو تا سه دهه ای دارد " بماند" .
از محصول تاسف بار و رو به نابودی چای و برنج که بگذریم ، در چند سال اخیر محصول مرکبات هم داستان غمباری دارد.
پرتقال مرغوب و با کیفیت کیلویی هفت تا هشت هزار تومان از مرکبات دار خریداری می کنند و هم اکنون در بازار عرضه گیلان کیلویی 18 تا 25 هزار تومان است و در استانه عید این نرخ ها باز هم گرانتر می شود. این در حالی است که مدیر تعاون روستایی گیلان اعلام کرده است ، تا کنون 400 تن پرتقال کشاورزان به قیمت مصوب " همان نرخ بالا" خریداری و برای شب عید ذخیره کرده اند.
پرتقال محلی یا محصول کمی ریزتر در باغات کیلویی چهار تا پنج هزار تومان خریداری می شود که به گفته بسیاری از کشاورزان  با این نرخ ها محصول حتی ارزش برداشت ندارد، چرا که هزینه کارگرو سم و کود و هزینه های آماده سازی باغ هم چنین هزینه بسته بندی ، حمل و شاید هم هزینه سردخانه برای نگهداری به مراتب بیش از این نرخ ها ست .
 بیشترین مرکبات گیلان در شهرستان های لنگرود، املش ، رودسر و حومه تولید می شود و چند سال است که کشاورزان درخت های قطع و زمین را که هر سال به علت وجود مشتریان زیاد به مهاجرانی از اصفهان، فارس، یزد ، کرمان و .... می فروشند و خودشان راهی مراکز شهرهای می شوند.
در این قیل و قال بازار عرضه و تقاضا و عدم حمایت دولت و وزارت جهاد کشاورزی و عدم مدیریت مسئولان منطقه ، صدای مرکبات داران هرگز شنیده نمی شود و بسیاری از آن ها به علت عصبانیت و لجاجت باغها را برای ساختمان سازی و ساخت آپارتمان می فروشند و هرگز راضی به این کار نیستند در صورتی که قیمت نهاده ها و هزینه تولید کاهش و قیمت محصول کمی افزایش یابد. به عبارت سیاستی به کار گرفته شود که برای تولید کننده صرفه اقتصادی داشته باشد.
به نظر می رسد، اگر این محصولات دارای تشکل های واقعی " غیر فرمایشی" باشند  - حال تولید کننده و اقتصادی کشاورزی گیلان بهتر از این شرایط خواهد بود.!
مدیر مسئول  / 26 بهمن ماه 1402