گروه رسانه ای با مردم

مشخصات و تاریخچه سد:

طرح سد مخزنی پلرود یکی از طرح های بزرگ تامین آب استان و دومین سد مهم گیلان بعد از سفید رود است   که مطالعات شناسایی و اولیه آن از سال 56 آغاز شد و مطالعات تکمیلی آن بین سالهای 62 لغایت 84 خاتمه یافته و در سال 86 مصوبه کمیته تخصصی وزارت نیرو توسط شرکت سهامی آب منطقه ای گیلان اخذ شد .

ارتفاع سد 100 متر و حجم مخزن آن 132 میلیون مترمکعب. قدرت تنظیم سالانه آن 205 میلیون مترمکعب می باشد که به اظهار مهندس خرمی مدیر عامل آب منطقه ای گیلان در برنامه پاسخ ارتفاع سد طبق مطالعات جدید و متعاقب آن حجم مخزن افزایش یافته است.

      متعاقب آن، قرارداد عملیات اجرایی پروژه سد مخزنی پلرود طی فرآیند مناقصه عمومی که در سال 88 برگزار شد با قرارگاه خاتم الانبیا ء  منعقد و رسماً از تاریخ 89/1/17  پروژه سد با نظارت شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس آغاز شد. مبلغ قرارداد اولیه بالغ بر  890 میلیارد ریال و مدت اولیه قرارداد 66 ماه می باشد.

به زبان ساده این سد مهم که آب شرب و کشاورزی سه شهرستان را تامین می کند ، باید طی پنج سال و شش ماه به بهره برداری می رسید که چنین نشد و اکنون بعد از 14 سال گفته می شود حدود 90 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و با توجه به تورم و تامین مصالح اعتباری معادل چندین برابر بودجه پیش بینی شده اولیه نیاز دارد.! - 

پرسش جدی از مسئولان استانی و شهرستان رودسر " محل احداث سد" این است که از سال 1388 تا کنون چندین استاندار و بیش از فرماندار و حداقل سه نماینده با توجه به اینکه یک نماینده دو دوره رای آورد ، این همه مسئول و نماینده در مجلس و بخش نظارتی برای ایجاد سد چه  می کردند.

       هدف از ساخت سد مخزنی پلرود، ذخیره و تنظیم آب رودخانه پلرود که دومین رودخانه بزرگ استان گیلان است می باشد که با ساخت آن، امکان آبیاری بالغ بر 27000 هکتار از اراضی شالیکاری و باغات شهرستان های رودسر و املش و تامین آب شرب هفت شهر بزرگ شرق گیلان (رحیم آباد، رودسر، لنگرود، واجارگاه، کلاچای، املش و کومله  شهرستان لنگرود ) به میزان 40 میلیون مترمکعب در سال و نیز تامین انرژی برق آبی به میزان 70 گیگاوات در سال میسر خواهد شد .

      از سال 89 که عملیات اجرایی این پروژه عظیم در 7 کیلومتری شهر رحیم آباد شهرستان رودسر آغاز شده عملیات اجرایی به شرح ذیل صورت پذیرفته است :

• احداث دو رشته تونل انحراف آب به طول 608 و 640 متر به قطر 5 متر که علاوه برحفاری توسط بتن مسلح پوشش شده است (لاینینگ) و سازه های ورودی تونل نیز ساخته شده است .

• احداث تونل تزریق زیر پی سد به طول 480متر و قطر 5متر که در عمق 40متری زیر رودخانه پلرود صورت پذیرفته و پوشش بتنی تونل تزریق خاتمه یافته است. قابل ذکر است این نوع  تونل، در سطح کشور، منحصرا در سد پلرود اجرا شده و امکان کلیه تزریقات و عملیات کنترلی سد را در دوران بهره برداری میسر خواهد نمود .

• با اتخاذ تدابیر بسیار باارزش که بواسطه همکاری و تفاهم موثر بین ارکان طرح وجود دارد عملیات خاکریزی بدنه اصلی سد قبل از انحراف آب رودخانه به داخل تونل های انحراف از ابتدای سال 93 شروع شده است. لازم به توضیح است که در طرح های سدسازی، عموماً بعد از انحراف جریان رودخانه به داخل تونل های انحراف خاکریزی بدنه شروع می گردد لیکن در این پروژه، برای سرعت بخشیدن به کار و جلوگیری از تطویل زمان اجرا، از حداکثر ظرفیت بالقوه فضای کار استفاده شده است.

• احداث دیوار آب بند سد پلرود که توسط دستگاه بسیار پیشرفته ی هیدروفرز به صورت کامل حفاری و بتن ریزی شده است. طول دیوار اجرا شده 264 متر، حداکثر عمق پانل حفاری شده 29 متر، ضخامت دیوار 0.85 متر و مساحت کل دیوار اجرا شده 4726 مترمربع با حجم حفاری و بتن ریزی (از نوع بتن پلاستیک) 7681 مترمکعب می باشد.

اکنون در سال 1404 مدیر عامل آب منطقه ای گیلان و متولی ساخت سد اظهار می دارد: عملیات این سد مهم حدود 90 درصد پیشرفت دارد و بعنوان یک طرح ملی به فوریت در انتظار اعتبارات ملی است.

در همین حال مردم روستاهای اطراف سد که حالا بخشی عمده ای از آنها به سایر نقاط شهرستان رودسر  و املش مهاجرت کرده و بخشی هم ساکن هستند به شدت نسبت به این شرایط ، سیاست گذاری های  اجرایی طرح و مدیریت آن اعتراض دارند و خواستار حل این مهم هستند.

در این مدت چندین وزیر نیرو و  مسئولان دولتها و کمیسیون های مجلس از محل بازدید کرده و هر کدام قول هایی داده اند ، اما بیشتر این تعهدات در کلام و بر روی کاغذ مانده است.

نجفی نماینده مردم استانه اشرفیه در برنامه پاسخ شبکه باران " امشب نهم مهر" با اشاره به طرح ها و پروژه های ناتمام در استان اظهار کرد: مسئولان استانی از جمله مدیر عامل آب منطقه ای و نمایندگان تحرکات و اقدامات خود را در بخش تامین بودجه های ملی انجام می دهند اما این مهم بر عهده رئیس سازمان برنامه و بودجه گیلان است که به نظر این نماینده عملکرد قابل قبولی در این خصوص و تامین بودجه سایر پروژه های نیمه تمام  ندارد.

گزارشگر برنامه پاسخ در گفت و گوهایی با مردم منطقه در باره مشکلات این طرح بزرگ پرسید و  اهالی منطقه بعضا اظهار می کردند ، اراضی اطراف سد به صورت قانونی تملک نشد ، بهای زمین ها نیز بعد از چند سال پرداخت شد ، افراد بومی که در این طرح شاغل شده بودند  پس از مدت کوتاهی اخراج شدند در حالی که  روی شغل خود حساب باز کرده بودند - جاده کنار سد که باید ابتدا احداث سپس کار سد آغاز می شد ، دو تا سه بار تغییر مکان داد و در حال حاضر هم احداث نشده و .....

مدیر عامل آب منطقه ای گیلان پاسخ داد: تملک زمین ها و پرداخت آنها با تجدید زمان شش ماه و به روز کردن قیمت ملک به مالکان  پرداخت شده هم چنین از آنجا که سد توسط پیمانکار احداث می شود، نیروهای شاغل به تناسب حجم و نوع و  تخصص کار تفاوت می کند و پیمانکار باید در افزایش یا کاهش و نوع نیرو و تخصص آنها بازنگری کند و شغل دائمی در این باره تعریف نشده است.

وی تصریح کرد: جاده کنار سد ابتدا قرار بود از بالا کوه مشرف به سد در ضلع شرقی احداث شود و در بازدیدی که کارشناسان وزارت نیرو از محل داشتند مقرر شد تا این جاده که با راه ارتباط قزوین به رودسر هم مسیر است و 9 کیلومتر آن مربوط به سد است در ضلع غربی " جاده خاکی فعلی " احداث شود که عملیات آن  طی هفته های آینده آغاز خواهد شد.

در باره سد پلرود مسئولان شهرستان های رودسر و املش تاکنون مکاتبات زیادی با پایتخت از جمله مدیران گیلانی حاضر در دولت ها داشته اند که فایده چندانی نداشته و هفته گذشته نیز سردار نظر علی علیزاده رئیس شورای عالی بسیج استان نامه ای خطاب به وزیر نیرو نوشت و خواستار تصریح در ساخت این سد شد.

به نظر می رسد با توجه به خشکسالی کشور که در فصل تابستان شامل حال گیلان می شود و بخشی از مزارع برنج منطقه دچار تنش آبی می شود، اتمام این سد یک ضرورت جدی است.

هم چنین مردم شهرستان رودسر اعتقاد دارند، آب شرب این شهرستان چند سال است که چندان مطلوبیت ندارد و با افتتاح سد پلرود این مشکل هم بر طرف می شود.

مردم و مسئولان شهرستان رودسر و بخشهای تابعه ، املش و مدیران استان گیلان چنانچه در این خصوص نظر ، پیشنهاد و انتقادی دارند - با ما در میان بگذارند.

مدیر مسئول - 9 مهر ماه 1404