در همین چارچوب خاص و پیچیده مدیران شهری اعم از شهردار و معاونان و مشاوران و اعضای شوراهای شهر باید چهره هایی باشند تا این علم، توانایی، آینده نگری، عمق اندیشی و قدرت ارتباط با افکار عمومی  را دارا بوده و پیچیدگی، تنوع نیازها و انتظارات شهروندان را درک و با دقت به آن عمل کنند.
در این راستا روحانیان، مدیران اجرایی ، مردم و حتی بسیاری از مدیران شهری و اعضای ادوار شورای شهر رشت اعتقاد دارند که مدیریت در این شهر  دشوارو به کلافی سر درگم مبدل شده است.!

مجید محمدپور : نویسنده، کارشناس ارشد رسانه و استاد علوم ارتباطات

به نظر نویسنده، شهردار در هر شهری باید همچون رئیس دولت و استاندار و فرماندار  امور غالب آن  کشور، استان و شهرستان را تحت نظارت و مدیریت داشته باشد، بگذریم از اینکه بسیاری از استاندارها و فرماندارها چنین جایگاه و ویژگی را ندارند!.
بی شک نباید این گونه باشد که یک شهر به ویژه شهرهای بزرگ " کلانشهرها"  به صورت بخشی اداره شد و هر سازمان یک قسمت کار را در اختیار داشته باشد که بی تردید امکان هماهنگ کردن این همه سازمان و نهاد و ارگان ناممکن است و مشکلات را افزون خواهد کرد.!
رشت مرکز استان گیلان " در مقیاس یک کلانشهر ، از جمله  شهرهایی است که چهل و چند سال است در هزار توی مستمر مشکلات متعددی گرفتار شده و این مشکلات اتفاق نمی افتاد ، آگر مدیران شهری در همه این سالها درست انتخاب و دلسوزانه و دقیق عمل می کردند.
هیچ یک از این مدیران شهری اعم از شهردار و معاونان و مدیران مناطق  و مشاوران و از دو دهه قبل تاکنون اعضای شوراهای شهر که پا به عرصه مدیریت شهر ی گذاشته اند! به یقین هرگز پاسخگو این وضعیت نابسامان و عقب ماندگی نبوده اند، مگرآنکه تخلفاتی را مرتکب و مانند شهردارها و اعضای سابق و اسبق شوراهای شهر مرکز گیلان روانه زندان شده باشند یا پرونده جمعی از آنها هنوز هم در دست رسیدگی است.!
متاسفانه این رویه همچنان تداوم دارد و اطلاعات و اظهارات شهروندان حکایت از آن دارد که ارتباط های فردی و گروهی ، توصیه ها، رانت، فامیل بازی ها، جناح بازی ها، دخالت مدیران اجرایی و به خصوص نمایندگان مجلس و دیگران در این حوزه نه تنها کم نشده که با هم افشاگری ها و اخبار منتشر و هشدارها روند افزایشی دارد!.
این شرایط تاسف بار موجب بی اعتمادی مردم " مردمی که در رشت مطالبه گر نیستند!" و عقب نگه داشته شدن مداوم شهر رشت شده و شهر با وجود در آمدهای نسبتا مناسب و متعدد از محل مالیات، عوارض ، کمیسیون ماده صد " در جا می زند.  هر سال گفته می شود که شهرداری مشکلات در آمدی شدید دارد و بیش از 700 میلیارد تومان به پیمانکاران بدهی داشته، اما باز هر سال به تعداد نیروهای سفارشی افزوده می شود اما تامین و پرداخت حقوق پاکبان های اغلب به تاخیر همراه است. به نظر شما چنین مدیریتی در این سالها چه مفهومی دارد و چرا کسی ، سازمانی و دستگاه به اوضاع رسیدگی نمی کند. چرا اعضای شوراهای شهر فقط شعار می دهند و پیش از انتخاب می خواهند یک ماهه مشکلات را مرتفع اما پس از انتخاب شدن در چرخه مدیریت شهری حل می شوند.!؟
به قول یکی ازشهردارهای که همین ایام  در رشت مسئولیت داشت، شهرداری رشت هم اکنون بیش از چهار هزار نفر نیرو دارد که درصد بالایی از نیروها طی چهار سال اخیر با نفوذ  مدیران شهری، اعضای شورای شهر، نمایندگان و دیگران وارد سازمان شهری شده و اغلب شان هیچ علم و آگاهی از شغل خود ندارند.
باز تاسف بارتر  آنکه عده ای چاپلوس در تمام این سالها دراطراف مدیران شهری پلاس بوده و حقوق و مزایا ماهانه دریافت می کنند بدون آنکه اثری داشته باشند و مدیریت شهری برای پرداخت حقوق و مزایای حداقلی کارکنان قدیمی و پاکبانان خود در مانده نشان می دهد.!؟
حتی گفته می شود، برخی ازاین نیروها درشهرداری حضور نداشته ، اما حقوق میلیونی دریافت می کنند. اکنون پرسش نویسنده این است، مگراستان و شهر قانون و صاحب و بزرگتر ندارد که به این شرایط گرفتار آمده است. واقعا چه زمانی باید این همه مشکل و نابسامانی پایان یابد؟.
نگاهی به معابر عمومی شهر نشانگرآن است که خیابان های مرکز استان گیلان همانند وضعیت شهرهای افغانستان و حتی بدتر از آن است. (" بیش از یک سال در اوایل دهه هشتاد در افغانستان مامور بودم و اوضاع آن سرزمین را از نزدیک مشدهده کرده و دو کتاب در این راستا منتشر کردم).
شهروندان هر لحظه شاهدند که، حال شهر رشت هر روز بد و  بدتر می شود و بدتر از همه اینکه مردم شهر و تشکل ها هیچ حرکتی از خود نشان نمی دهند و اگر معدود رسانه ها و قلم به دستان واکنشی مستند و موثر و دامنه دار نشان ندهند، این حداقل ها مانند جمع آوری زباله یا اسفالت و لکه گیری برخی خیابان های اصلی هم انجام نخواهد شد.
در راستای اسفالت ، احمدی شهردار سابق اعلام می کرد چند هزار تن اسفالت برای شهر مصرف کرده است و شهرداری کنونی هم از رقم 10 هزار تن سخن گفته و به نظر می رسد با این میزان اسفالت در مدت یک سال نباید دیگر خیابان و کوچه های دارای چاله ها و گاه گودالهای وحشتناک و ضد خودرو و اعصاب مردم داشته باشیم.
آمارهای رسمی حکایت می کند که، جمعیت شهر در ساعات روزانه بیش از یک میلیون و 200 هزار نفر و شب هنگام 750 تا 800 هزار نفر و جزو سه شهر متراکم جمعیتی بعد از تهران و کرج است که این دو عامل به خودی خود مشکلات اداره شهررا تا حدی  سخت تر کرده  و باید مدیرانی " شهردار ، معاونان ، شورایی" قوی تر و کاردان تر داشته باشد.( البته شورای ششم چند ماهی وارد عرصه مدیریت شهری شده و باید منتظر ماند و دید براساس مصاحبه ها و شعارها در عمل چه می کنند!).
کسانی که باید شهردار مرکزی و شهرداران مناطق پنجگانه و نواحی و معاونان شهری و مدیران زیر مجموعه هم چنین اعضای شورای 11 نفری شهر باشند، نمی گوییم فرا زمینی ، اما از افراد معمولی نبوده و  دارای نبوغ، دور اندیشی، اینده نگری، انرژی زیاد، اهل همفکری و هم اندیشی به دوراز غرور و خودخواهی و مردمی  بوده و متعهد به انقلاب و مردم خوب شهرشان  باشند.
در این تحلیل به نکاتی اشاره می شود که امید است افراد مورد خطاب نویسنده آزرده  نشوند که رسالت رسانه ، آگاهی بخشی ، آموزش و هدایت افکارعمومی و مدیران است و تلاش داریم درهمین مسیرگام برداریم و هدف نهایی ما کمک به مدیران و مسئولان اعم از شهری و غیر شهری برای آسایش و رفاه مردم است و امید داریم مدیریت شهری و مدیران استانی این مطالب را مطالعه کرده و حداقل به بخشی از آن ها عمل کنند.
از آنجایی که نویسنده بعنوان یک گیلانی بیش از بیست سال در رشت زندگی می کند و نسبت به این شهر زیبای طبیعی تعصب بسیار دارد، اعلام می دارد- هدف از این تحلیل ها و یادداشت ها مچ گیری  و عیب جویی نیست و هدف آبادانی ، توسعه، رفاه شهروندان و جبران عقب ماندگی ها است.
امیدوارم رسانه های مرکز استان در این راستا هم اندیشی و همنوایی بیشتری کنند و بدون چشم داشت به چندر غازی که اداره ها و سازمان ها و روابط عمومی ها می دهند دل نبندند که حل مشکلات مردم و آبادانی شهر و محل زندگی ما  بسیار مهم تر از این نوع ارتباطات غیر اصولی و اغلب رانتی است حتی اگر آن خبرنگار و رسانه به نان شب محتاج باشد.


چهره هایی که بیش از یک دهه چرخش دارند!؟
با نگاهی گذرا به مدیریت شهری رشت با حیرت در می یابیم که در 10 تا 15 سال اخیر یک مجموعه 15 یا 16 نفری در بخش مدیریتی شهرداری رشت حضور دارند که این گروه چرخش داشته و در مسئولیت های مختلف جا به جا می شوند.!
 مقصود این نیست که ثبات مدیریتی بد باشد بلکه منظور تغییر به جا و شایسته است تا جریان امور در مدیریت شهری تسهیل و نیروهای اندیشمندتر و داناتر و جوان  وارد چرخه شده و هوایی تازه وارد این حوزه کنند.
 شهروندان رشتی و کارکنان شهرداری و محافل سیاسی و رسانه ای  اظهار می دارند، این حضور تکراری چرخشی بی تردید خسته کننده و ملال آور شده است ، اما بنا به اظهار گروهی از کارکنان این افراد با حمایت از یکدیگر و حمایت از چهره های بیرون از مجموعه مانند نمایندگان مجلس، مسئولان گیلان مقیم تهران به خصوص در دولت قبلی ، مدیران سازمان ها و نهادها و جریانهای قومی و سیاسی پیش از آنکه حکم برکناری شان به هر علتی امضاء شود ، برای مسئولیت دیگری منصوب می شوند.
نیازی به افشای نام این افراد در این تحلیل نیست و مردم مرکز استان که به شهرداری رشت مراجعه داشته و دارند، آنها را به خوبی می شناسند و متاسفانه گاهی لعن و نفرت نثارشان می کنند.
پرسش این است ، جایگاه جوانان تحصیلکرده واقعی و متعهد جامعه کجاست و قرار است چه زمانی در این مسئولیت ها به مردم خدمت کنند. این اقایان مانند جمعی از مسئولان کشوری عمل کرده و حتی حاضر نیستند فرزندانشان را جایگزین خودشان کنند و از یک مسئولیت به مسئولیت دیگر گمارده می شوند.!!
 

یکی از آفت های شهر رشت ...!!
طی دو دهه اخیر مدیران شهری  و اعضای شورای شهر از چهره های غیر بومی شایسته و لایق حتی چهره هایی از سایر شهرهای گیلان آماده خدمت بوده اند اما به آنها اجازه حضور و فعالیت داده نشده و  این ضد فرهنگ ریشه در رفتار و عملکرد برخی نمایندگان ادوار مجلس و دیگر مسئولان منطقه  دارد . واقعیت این است که ، باید به دنبال افرادی باشیم که منطق و لیافت داشته باشد نه آنکه اهل کدام منطقه از شهر رشت باشند و بر سر این مساله با هم مجادله شود.!
مردم شهر به درستی آگاهند، رشت همچنان در هزار توی مشکلات متعدد در جا می زند و  اقایان، خانم های مسئول در شهرداری  و شورای شهر به جای بازدید ها و  قول های ناشدنی  و جمع کردن عده ای به دور خود ،کار اساسی برای مردم شهر انجام دهید و پس از اجرا و انجام درست و دقیق  آن  را با صدای بلند به مردم اطلاع دهید- لطفا!


علوی که شهردار شد
امیر حسین علوی که با تلاش و پیگیری مستمر شهردار شهر رشت شده است از دوره اول نمایندگی در شورای شهر آشنایی محدودی از هم داریم و در یک یادداشت برایش نوشتم ، اقای شهردار در مدت چهارسال مدیریت " در صورتی که به استیضاح و برکناری ختم نشود که عادت شوراهای شهر رشت همین است؟) - سه کار اساسی انجام دهید تا نام شما ماندگار و مردم قدردان تان باشند.
به شهردارهای قبلی رشت " بومی و  غیر بومی " دو کار مهم از طریق رسانه پیشنهاد شد که متاسفانه آمدند و رفتند و هیچکدام از کارها انجام نشد ، تنها مدتی وقت مردم و شهر را گرفتند  و هیچ کسی ، هیچ حزبی، گروهی ، ارگانی آنها را مورد سئوال قرار نداد که در مدت مسئولیت برای مردم چه کردید؟.!
اکنون در مرحله ای قرار داریم که  شورای ششم شهر  با 9 امضا شهردار را مورد سئوال قرار داده اند و گفته می شود به استیضاح علوی هم کشیده می شود.!
در این سال های اقامت در رشت و حتی زمانی که در تهران زندگی می کردم، برای شهردارهای قبلی و اکنون برای شهردار فعلی توصیه کردم: آسفالت معابر شامل خیابانها و کوچه ها و اطراف شهر را با هدف رفاه و آرامش مردم مورد توجه عملیاتی قرار دهید و هیچ بهانه ای نیاورید.
مشکل زباله های شهر را ساماندهی کرده و به داد منطقه سراوان رشت با آن شرایط فاجعه بار برسید . نصرتی شهردار غیر بومی اسبق که یک سال در این منصب باقی ماند در یکی از مصاحبه ها یا سخنرانی هایش اعلام کرده بود، حجم زباله در سراوان رشت وحشتناک است به ترتیبی که در چندین هکتار سطح جنگلی که اکنون زباله دانی شده است، به ارتفاع بیش از 130 متر زباله های رشت و چند شهر دیگر انباشته شده و یک رود در پایین دست پارک جنگلی سراوان از شیرابه های سمی جاری است. پرسش این است که این حجم شیرابه سمی ناشی از انباشته شدن  زباله ها به کجا سرازیر است " به سفره های زیر زمینی  یا تالاب یا رودخانه های دیگر و احیانا به هر سه مورد که فاجعه بار است. مدیریت شهری به فوریت  و جدیت و با  کمک استاندار و فرماندار ، فرمانده سپاه، رئیس کل دادگستری ، افراد صاحب نفوذ، دانشگاهیان و افراد خیرخواه از طریق رئیس دولت و از منابع ملی به حدی تخصیص دریافت کنند تا این معضل دیرینه یکبار برای همیشه به کلی حل شود و دامنه این آلودگی و الایندگی هر روز بیشتر نشود.
مدیریت شهری به خصوص اعضای شورای شهر که به هنگام انتخاب شدن قول های فراوانی به همشهریان خود داده اند و شهردار و همه معاونان باید شبانه روز آرام نداشته باشند تا این معضل بزرگ کامل حل شود زیرا با سلامت مردم به ویژه کودکان ارتباط مستقیم دارد.
 جریان آب متعفن " بخوانید فاضلاب مطلق" دو رودخانه زرجوب و گوهررود را با جدیتی وصف ناپذیر  و توجه دادن دولت و رئیس جمهوری انقلابی  به این امر فوق العاده مهم سالمسازی کرده و اجازه دهید مردم رشت در این شهری با این زیبایی نفس بکشند. این رودخانه ها باید به شکلی در آید که مردم شهر مانند چهل سال پیش یکبار دیگر در آن ماهیگیری کرده و شنا کنند، نه آنکه آلوده ترین رودهای جهان نام گرفته و حیثیت رشت را خدشه دار کنند.
هم اکنون در اولین روزهای زمستان و سرمای هوا  وقتی از کنار این رودخانه ها که در بخش عمده ی شهر گسترده شده ، عبور کنید بوی تعفن فاضلاب جاری واقعا آزاد دهنده است و خدا به داد مردم ساکن در دو سوی زرجوب و گوهررود برسد. گزارش می رسد، تعدادی از کودکان حاشیه این رودخانه به بیماری های پوستی و گوارشی و به خصوص ریوی دچار شده اند و هیچ کس هم به روی مبارک خودش نمی آورید!" به راستی مدیریت شهری این است؟.
اگر نویسنده به  موضوع زباله  در سراوان و رودخانه های زرجوب و گوهر رود  تاکید دارد  و از اصلی ترین وظایف شهردار و شورای شهر می داند و البته که حل مشکل تنها بر عهده شهرداری نیست ، فاجعه بار بودن شرایط این دو مقوله تاسف بار است و گرنه همه می دانیم که طرح های و پروژه های شهری یکی، دوتا نیست و مدیریت شهری باید به اموردیگر هم رسیدگی کند.

شایعه یا واقعیت.......!؟
از سویی در محافل رسانه ای و اداری و شهرداری ها شایعه شده، امیر حسین علوی برای انتخابات نوبت بعد مجلس شورای اسلامی  با هماهنگی  برخی نماینده های مجلس  وارد شهرداری شده و نیروهای خود را وارد این مجموعه کرده است .
نویسنده با شناختی محدود که از ایشان دارد، گمان نمی کند چنین باشد و این شایعات از ناحیه بدخواهان وی منتشر شده است چرا که او با تجربیاتی  که در شورا  و شهردار شدن پیدا کرده  ورود به مجلس چه از منظر قانونی و چه از ناحیه میزان آرا مشکلی ندارد و امیدوارم برای خدمت به شهررشت و مردم خوبش آمده باشد.
یک کلمه در موضوع مدیریت شهری اینکه - بد نیست مردم شهر رشت به خصوص جوان ها و نسل دانشگاهی  و دانش آموزان  برای یک بار هم که شده،  به جد مطالبه گری کنند که حق شان بیش از این ها است.


نقش دستگاههای نظارتی و مدعی العموم
در چهل سال اخیر شهردارهایی اهل رشت و دیگر نواحی کشور آمده اند و در مدت چند ماه در حالی که از سوی اعضای شورای شهر با اکثریت آرا و با دقت  برگزیده شدند، در کمال ناباوری درکوتاهترین زمان ممکن استیضاح و  برکنار شده و شگفت آنگیز آنکه  مانند سرمربیان و مربیان فوتبال ایران بدون آنکه کارنامه ی درخشانی  داشته باشند ، به مدیریت دیگری در همین شهر یا مناطق دیگر مشغول شدند. یعنی در کشور ما در این سالها کسی که مدیر هست ، مدیر است و اگر از جایی برداشته شد باید در مسئولیت دیگر گمارده شود.!!!؟
اینکه بیش از بیست شهردار در این سالها وارد عرصه مدیریت شهری رشت  شده و هیچ کار موثر و ماندگاری برای شهر و مردمان خوبش انجام نشده ، باید کسی با نظارت و بازخواست از این افراد حسابخواهی کنند که چرا آمدید و در مدت مدیریت با صرف این همه بودجه  و نیرو و خدمه چه کاری برای شهر و شهروندان انجام دادید.
شهردارهایی با دو یا سه ماه مسئولیت هم در رشت تجربه شدند " بومی و غیر بومی " اما مردم  آنها را جدی نگرفتند. در این شرایط رسالت و وظیفه دستگاه های بازرسی و قضایی و حتی حراست ها بعنوان مدعی العموم  است که از آنها بازخواست کنند – در مدت مسئولیت و دریافت حقوق های بالای برای مردم چه کردید؟.
نمی دانم این روزها گذر شما به شهرداری های مناطق و نواحی افتاده است که با این حجم نیروهای قدیمی و جدید با توصیه و نفوذ تا چه میزان رانت، کم کاری و به خصوص تبعیض مشاهده می شود و برای در آمد بیشتر و غیراصولی چگونه کارهای شهروندان را به هم پاس داده و به اصطلاح  به هم نان قرض می دهند!.
از این روی یکی دیگر از وظایف و رسالت های شهردار رشت این است که به تناسب ورود نیروها به این سازمان  و البته تاکید برتخصص ها ، بدنه شهرداری را سبک و چابک سازی کند و نظارت ها چندین برابر و بسیار دقیق شود.
 این نظارت ها نیاز نیست که ابزاری و حضوری  و نمایشی باشد و از فن آوری ها و افراد سالم و تیز هوش بهره گیری شود و به راستی افراد سالم ، پاکدست و شایسته دراین مسیر گمارده شوند.
شهرداری رشت مانند همه شهرداری ها از منابع مختلف درآمدهای متنوعی  دارد ، اگرچه برای این همه نیرو و بودجه  جاری کافی نیست اما باید کارها با اولویت  و اهمیت دادن به سلامت جامعه اجرا و انجام شود. اختصاص منابع مالیاتی به شهرداری ، کمیسیون ماده صد که خدا نکند سروکارتان به این کمیسیون بیفتد، عوارض شهری ، سرمایه گذاری ها اگرچه محدود ، درآمد مستمر و دایمی اماکن شهری ، و ....  تنها بخشی از ساز و کارهای در آمدی شهری است و تقسیم این منابع و اجرای کارها به هوشمندی، دور اندیشی ، مدیریت دقیق بدون رابطه و تبعض  و سلامت کار نیاز دارد.



ثابت قدم تا کنون بهترین در میان شهرداران بوده است
ثابت قدم  که دارای دکترای شهرسازی  است، اگر چه در دوره مدیریتش مشکلاتی داشته  و استیضاح شد و گفته می شود رای لازم درمورد وی صادرشد، در عین حالی برخی گفته اند پرونده اش باز است، اما واقعا کارهای ماندگاری انجام داد.
پیاده راه فرهنگی رشت با همه اشکالاتی که هست،  یک کار برجسته از دوره شهرداری اوست، دو رودخانه زرجوب و گوهر رود را لایروبی " کمی بهتر شد" و حاشیه آنها را به حد ممکن گلکاری کرد، نسبت به ایجاد کارخانه زباله سوز و راه اندازی فاز اولش اقدام کرد ، بازارچه هایی در محلات شهر با هدف رفاه عمومی و اشتغالزایی ایجاد و .....  و در انتها خط تند رو اتوبوسرانی درخیابان امام "ره" راه انداخت که  وارثانش  در شهرداری این خط را به کلی جمع آوری کردند و البته شخصا با این جمع آوری به دلایل مختلف موافق هستم، اما باید علت احداث و برچیدنش به افکار عمومی توضیح داده می شد.
معضل کهنه و نخ نمای دفع علمی زباله ، الودگیهای رودخانه های زرجوب و گوهر رود چون از همان ابتدا حل نشد و همان طور که اشاره شد  به یک مشکل بزرگ تبدیل شد، اکنون به بودجه ملی نیاز دارد و شهرداری به تنهایی توان حل آنها را ندارد، در عین حال پرسش این است که نقش فرماندارها و بخشدارهای مرکزی رشت و حتی بالاتر، استانداران گیلان  در این خصوص چیست .
مگر فرماندار و بخشدار مرکزی شهر رشت مدیریت های تشریفاتی هستند که مسئولیتی درارتباط با مشکلات شهری مانند آلاینده های شهری  بر عهده نگیرند.
قدرت مطالبه گری
مردم شهر رشت مانند بسیاری از شهرهای کوچک و بزرگ دیگر نواحی ایران باید قدرت مطالبه گری و حق خواهی به شیوه های قانونی داشته باشند. نخست آنکه در دوره انتخابات به افرادی رای دهند که توانمند، پاکدست، دلسوز، پر انرژی و متعهد، در یک کلام اصلح باشند و در گام بعدی چنانچه همین منتخبان و منتصبان دولتی و غیر دولتی در بخش دولتی و خصولتی به وظایف خود عمل نکردند از طریق دستگاههای مسئول و رسانه ها  مطالبه گری کنند.
در قرآ ن مجید آمده است، سرنوشت هیچ مردم و هیچ قومی تغییر نمی کند مگر آنکه آن قوم حرکت داشته و افراد اصلح را برای اداره امور بر گزینند.
دیدگاه های شما مردم رشت و گردشگران در این راستا بسیار دارای اهمیت است، با ما در تماس باشید
Mohammadpour3650@yahoo.com